Het met kracht heen en weer schudden van de baby waardoor ook het hoofd stevig heen en weer wordt geschud kan leiden tot hersenbeschadiging, dit heet ‘shaken baby’.
Wat is shaken baby syndroom?
Een baby heeft een relatief groot hoofd als je het vergelijkt met de rest van het lichaam. Ook zijn de nekspieren niet voldoende ontwikkeld om het hoofdje zelfstandig rechtop te houden. Dat betekent dat als het hoofdje niet goed wordt ondersteund, deze door de zwaartekracht heen en weer beweegt. Het door elkaar schudden van een baby door ouder of verzorger met ernstig letsel tot gevolg heet het shaken baby syndroom. Het is een zeer ernstige vorm van kindermishandeling waarbij een baby door het harde schudden hersenschade kan oplopen.
Wat zijn de gevolgen van een shaken baby?
De hersenen van een baby zijn nog kwetsbaar en volop in ontwikkeling. Door het heen en weer schudden botsen de hersenen die in het hersenvocht liggen, steeds tegen de schedel aan. Er ontstaan kleine scheurtjes in bloedvaten en zenuwen. De gevolgen van deze hersenbeschadiging zijn zeer ernstig. Er kunnen bloedingen in de ogen en oren ontstaan waardoor je baby blind en doof kan worden. Ook krijgen de zenuwbanen in de nek een flinke klap en kunnen beschadigd raken. Door de zwiepende armpjes en het harde vastpakken kunnen er ook botbreuken ontstaan. Het shaken baby syndroom leiden tot andere klachten zoals stuipen en leerproblemen. Een kind kan lichamelijk en geestelijk gehandicapt raken en in het ernstigste geval overlijdt een baby.
Waarom zou je een baby door elkaar schudden?
Als je dit leest, denk je misschien, waarom gebeurt dit? Het gaat niet om een eenvoudig spelletje met je kind zoals ‘paardjerijden’ op je knie. Het gaat om een zeer ruwe omgang met een baby en soms weten ouders niet hoe gevaarlijk dit is. In de meeste gevallen gaat het om een baby dat onophoudelijk huilt. Daar kun je als ouder of verzorger gek van worden. Onderzoekers laten zien dat 1 op de 20 ouders hun kindje wel eens schudt of slaat als hun kindje onophoudelijk huilt. Ouders doen dit niet om dat ze hun kind pijn willen doen, ze voelen zich onmachtig en willen dat het huilen stopt. Toch mag een huilbaby nooit een reden zijn om je kind zo door elkaar te schudden. Heb je een huilbaby: lees dan deze tips.
Paniekreacties kunnen leiden tot shaken baby
Soms handelen ouders uit paniek, bijvoorbeeld als bij hun kindje de ademhaling even stopt. Dat heet een ‘breathholding spell’. Door boosheid of verdriet kan je kindje even vergeten adem te halen. Het is een onschuldig verschijnsel, maar je kunt als ouder wel van schrikken. Door de baby even door elkaar te schudden hopen ze dat hun kind weer snel gaat ademhalen. Ook een verslikking kan aanleiding zijn om een kind flink door elkaar te schudden. Het zijn beiden paniekreacties, maar beslist niet de goede manier, je kunt je baby daarmee een shaken baby syndroom bezorgen.
Hoe vaak komen shaken baby’s voor?
Per jaar gaat het om ongeveer 40 baby’s die in Nederlandse ziekenhuizen terechtkomen als gevolg van het heftig schudden of hard wegleggen. Maar er zullen ook ouders zijn die niet naar het ziekenhuis durven te gaan omdat ze zich schamen. Het aantal gevallen is daarom waarschijnlijk veel groter. Per jaar overlijden 3 tot 4 baby’s aan het baby shaken syndroom.
Wanneer komt het shaken baby syndroom voor?
Uit onderzoek blijkt dat vooral kinderen onder de 2 jaar het grootste risico op hersenletsel lopen als ze door elkaar worden geschud. Maar de meeste slachtoffertjes zijn jonger dan 1 jaar. Kinderen met het baby shaken syndroom blijken 5 tot 20 seconden door elkaar te zijn geschud, en soms meerdere keren. Er zijn maar een paar seconden nodig om het leven van jullie en van je baby verwoesten.
Wat zijn de symptomen van een shaken baby?
Een baby die flink door elkaar is geschud herken je aan bloedingen in de ogen, blauwe plekken in het nekje, doofheid, overgeven. Ook kan deze baby verminderd alert reageren, bewusteloos raken of ademhalingsproblemen hebben. Maar de gevolgen van een shaken baby zijn niet altijd direct zichtbaar omdat het om beschadigde zenuwbanen gaat. Je kindje kan een hersenbloeding hebben gekregen, maar ook hersenoedeem of ander letsel dat alleen door een arts kan worden vastgesteld. Als je er snel bij bent kan de schade soms worden beperkt. Zoek dus zo snel mogelijk hulp!
Kun je baby soms wel eens wat aandoen?
Het krijgen van een baby is voor sommige ouders enorm ingrijpend. Als je een huilbaby hebt wordt je geduld heel erg op de proef gesteld. Ben je moe, is er alcohol of drugs in het spel of heb je veel last van stress dan loop je eerder het risico om je kindje wat aan te doen. Leg je baby in de wieg of ledikant en loop in dat geval even de kamer uit om rustig te worden. Vraag iemand in de familie of een vriendin om hulp of om de zorg even over te nemen.
Is een shaken baby syndroom strafbaar?
Het hardhandig door elkaar schudden van zo’n klein kindje is lichamelijk geweld en valt onder kindermishandeling. Het is dus strafbaar.
Vermoed je kindermishandeling?
Kindermishandeling komt veel voor en het baby shaken syndroom is daar een onderdeel van. Als volwassene kun je opkomen voor deze kleine kinderen. Vermoed je dat er ergens een baby wordt mishandeld neem dan anoniem contact op met VeiligThuis.nl. Een medewerker helpt je dan verder en geeft advies. Gaat het om een noodgeval, waarschuw dan direct de hulpdiensten.
