Tussen de vierde en zevende dag na de geboorte van je baby komt er een verpleegkundige van het consultatiebureau bij je langs. Binnen tien dagen na de geboorte moet er namelijk via een hielprik bloed worden afgenomen. Dat is je eerste kennismaking met het consultatiebureau! Niet de leukste kennismaking maar wel enorm belangrijk. Vaak wordt dan tegelijkertijd ook een eerste gehoortest afgenomen.

Wat doet het consultatiebureau?

Zodra je baby is geboren en ingeschreven bij de gemeente neemt het consultatiebureau zelf contact met je op. Deze dienst is helemaal gratis. Het consultatiebureau valt onder de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). Artsen en verpleegkundigen die hier werken zijn helemaal gespecialiseerd in de ontwikkeling, groei en problemen van kinderen. Ze geven deskundige voorlichting en advies en je kunt er terecht met al je vragen, voor controles en inentingen tegen ziektes als difterie, kinkhoest, tetanus en polio.

Wanneer bezoek je het consultatiebureau?

Een eerste bezoekje krijg je al in de kraamtijd van een verpleegkundige voor de hielprik en eerste gehoortest. Als je kind ongeveer vier weken oud is, bezoek je voor de eerste keer het bureau. De eerste keer krijg je altijd de arts te spreken, daarna wisselen verpleegkundige en arts elkaar af. Voor vragen over verzorging, voeding, groei en opvoeding kun je het beste bij de verpleegkundige terecht. Vragen van medische aard kun je stellen aan de arts.
Tot de leeftijd van zes maanden bezoek je het bureau gemiddeld een keer per maand, daarna totdat je kind 14 maanden oud is ongeveer een keer per twee maanden. In de peuter- en kleuterperiode kom je er minder vaak, maar mocht er wat aan de hand zijn, dan kun je altijd contact met ze opnemen.

Wat wordt er gecontroleerd?

Van elk kind dat het bureau bezoekt wordt nauwkeurig een dossier bijgehouden. De verpleegkundige weegt en meet je baby en meet de hoofdomtrek. Via een groeicurve wordt gekeken of je kind goed groeit. Het is niet erg als je kind bovenin of onderin de aangegeven groeicurve van de grafiek zit. Een arts kijkt naar eventuele afwijkingen van hart, oren, ogen en heupen.

Gehoortest kind

Om te ontdekken of je kind voldoende hoort om straks goed te leren praten, wordt in een vroeg stadium een eerste gehoortest uitgevoerd. Een eerste test wordt meestal direct met de hielprik afgenomen, dus in de kraamtijd bij jou thuis. Het is handig als je kindje dan rustig is of slaapt want voor het testen moet het stil in de kamer zijn. Je kind krijgt een klein zacht dopje in het oor en er wordt een zacht geluidje gemaakt. Door het opvangen van reactiegeluidjes op een meetapparaat is te beoordelen of de oren goed werken. Direct na afloop krijg je de uitslag te horen. Is deze voldoende, wat bij 95% het geval is, dan betekent dit dat je kind zo goed als zeker voldoende hoort. Nu kan het zijn dat je kindje verkouden is (geweest) waardoor de uitslag niet helemaal klopt. Daarom wordt deze test altijd nog twee keer herhaald. Pas als na een derde test blijkt dat er iets niet in orde is met het gehoor van je kind, word je via de huisarts doorverwezen naar een KNO arts.

Ogentest

Direct bij het eerste bezoek worden de oogjes van je baby onderzocht zoals volgbewegingen en reflexen van de pupillen. Als je kind drie jaar oud is, is het tijd voor een uitgebreide test. Met behulp van plaatjes en een bril die één van de ogen afdekt, mag je kind zeggen wat het plaatje voorstelt. De test wordt op vierjarige leeftijd herhaald. Nu worden er rondjes vertoond met een opening, je kind moet dan zeggen waar de opening zit. Ook wordt je kind onderzocht op kleurenblindheid. Als je kind niet goed kan zien, of als je zelf twijfelt of je kind goed kan zien, dan is een uitgebreider onderzoek nodig. Hiervoor word je doorverwezen naar een oogarts.

Motorische ontwikkeling

Naast de fysieke ontwikkeling van je kind wordt er ook gekeken naar de motorische ontwikkeling; hoe je kind zich beweegt, kruipt en later loopt. Ook wordt er gekeken naar de grove en fijne motoriek.

Emotionele ontwikkeling, spraak en taal

Op het consultatiebureau wordt ook gekeken hoe je kind zich sociaal en emotioneel ontwikkelt en of alles goed gaat met het leren van spraak en taal.

Is het consultatiebureau verplicht?

De bezoekjes zijn niet verplicht, want je zou ervoor kunnen kiezen om de controles en vaccinaties door je huisarts te laten doen, maar de meeste ouders kiezen wel voor het consultatiebureau. De verhalen die je van andere moeders hoort zijn behoorlijk wisselend. ‘Het is zo’n gedoe, op je beurt wachten met een halfnaakte baby, laat staan als je een tweeling hebt of nog een peuter die zichzelf moet zien te vermaken’. ‘Ik heb het idee dat er niet goed naar me wordt geluisterd’. ‘Ik heb het gevoel dat ik het niet goed doe als moeder’. Maar de goede ervaringen hoor je meestal niet. Dat blijkt ook wel uit een onderzoek door Ouders van Nu onder 400 moeders ter gelegenheid van het 112-jarig bestaan van het consultatiebureau in 2013. Daarbij ontving het consultatiebureau toch een mooie 7 als rapportcijfer. Natuurlijk werden er door moeders hier en daar kanttekeningen gemaakt maar het merendeel vindt deze gezondheidsinstantie nuttig en vindt het juist goed dat er een onafhankelijke instelling de ontwikkelingen van onze kinderen volgt. Er zijn immers ook ouders die deze begeleiding en adviezen over de gezondheid van hun kinderen echt nodig hebben. Opmerkelijke uitkomsten van dit onderzoek door Ouders van Nu zijn verder:

83% van de vrouwen gaat altijd alleen tegenover 1% van de mannen. Slechts 9% bezoekt samen het consultatiebureau.
73% vindt de toon van het CB vriendelijk en prettig.
10% stelt geen behoefte te hebben aan een bezoek aan het consultatiebureau maar gaat toch.
13% vindt het CB ouderwets, 39% zou graag online vragen willen kunnen stellen.
30% haalt liever informatie van internet dan het raadplegen van een CB.
25% komt ongeruster naar buiten dan dat ze naar binnen ging.
8% van de CB’s adviseert een bepaald merk flessenvoeding.