Er komt een moment dat het verstandig is dat je kind stopt met het zuigen op een speen, duim of vingers. Hieronder lees je waarom, wanneer je dit het beste kunt doen en geven we tips om je te helpen.

Het verschil tussen zuigen op speen of duim of vingers

Het gebruik van een fopspeen is beter dan het zuigen op duim of vingers. De gevolgen voor het gebit zijn minder erg als je kindje op een speen zuigt mits je het op een fopspeen zuigen tijdig afleert. Het afleren van een fopspeen is gemakkelijker dan het afleren van duimzuigen. Een speen kun je weggooien maar duim en vingers van je kindje niet!

Wanneer speen afleren

Na een maand of zes neemt de zuigbehoefte af maar dan is het zuigen inmiddels een gewoonte geworden. Het is belangrijk om deze gewoonte tijdig af te leren want het heeft veel nadelige gevolgen voor de stand van de kaak, de ontwikkeling van het gebit en de spraakontwikkeling. Zie foto’s hieronder. Het advies luidt om na het eerste jaar het zuigen op een speen stapsgewijs af te leren. Het beste is om helemaal te stoppen voordat je kindje 2 jaar wordt.

Definitief stoppen voor wisselen melkgebit

Hopelijk lukt het je om een fopspeen of het duimen voor het tweede jaar van je kindje af te leren. Gaat dat moeilijk, denk er dan aan dat het zuigen op een fopspeen, duim of vingers in ieder geval definitief afgeleerd moet zijn voordat je kind zijn melkgebit gaat wisselen, dat is voor het vierde jaar. Is je kind nog niet aan het wisselen met zijn melkgebit en lukt het om te stoppen, dan heeft de kaak nog de gelegenheid zich te herstellen voor het doorkomen van het blijvende gebit.

Hoe leer je speenzuigen af?

Maar hoe bouw je het zuigen op een speen af? We geven je hier wat algemene tips en beproefde methodes voor het afbouwen, hopelijk zijn ze ook bij jou succesvol!

Probeer een moment te kiezen voor de eerste verjaardag. Kies een rustige periode uit waarbij je kind niet te veel last heeft van spanning.
Start altijd eerst met minderen overdag, bijvoorbeeld om bepaalde dagdelen geen speen te geven. Bedtijd is een belangrijke fase om nog wel op een speen te kunnen zuigen.
Leg je kind uit waarom het beter is om te stoppen. Wijs je kind er af en toe op dat andere kinderen en grote mensen ook geen speen meer hebben.
Mocht je kind het overdag moeilijk krijgen, dan kun je je kind afleiden met een knuffel, spelletje of samen iets te lezen.
Geef je kind een complimentje als het goed gaat. Een beloningssysteem kan enorm helpen bij een wat ouder kindje. Maak samen een weekkalender met dagdelen en laat je kind een mooie sticker plakken voor elke ochtend en middag dat er niet gespeend is. Of laat je kind de speen inleveren bij de spenen-fee en leg ’s morgens een cadeautje neer. Je kunt ook de speen samen in de tuin begraven of samen weggooien.

Nog meer tips om je te helpen het speenzuigen af te leren:

Koop geen nieuwe speen meer, dan zijn er ook niet veel spenen in huis te vinden voor je kind.
Zuigt je kind op duim of vingers? Dan kan het helpen om er overdag een pleister omheen te doen.
De eerste week mag je kind nog wel ’s avonds naar bed met een speen, anders wordt het misschien wel heel zwaar.
Troost kun je ook bieden op een andere manier dan met een speen, bijvoorbeeld met een knuffel of samen een boekje lezen.
Hou vol! Ook al is het moeilijk en is je kindje soms verdrietig.

Afleren duimzuigen

Het afleren van de duim is een stukje ingewikkelder, een duim is namelijk altijd binnen handbereik van je kindje! Toch is het belangrijk je kind niet jarenlang te laten duimen. Met een duim of vingers in de mond leren kinderen niet door de neus te ademen maar via de mond. Normaal wordt lucht door neusademhaling gefilterd maar ademt je kind veel via de mond dan hebben bacteriën vrij spel. Zo loopt je kind meer kans om keel- en oorontstekingen te krijgen of infecties aan de luchtwegen. Het is ook niet goed voor de ontwikkeling van spieren en motoriek van de mond; je kind leert minder goed kauwen en het kan zorgen voor spraakproblemen. Genoeg redenen om tijdig af te bouwen dus.

Speenzuigen afleren met medische mondstukken

Er zijn ook medische mondstukken verkrijgbaar voor kinderen vanaf 2 jaar, bijvoorbeeld Machouyou. Deze mondstukken zijn ontwikkeld door orthodontisten en helpen met het stoppen van de speen en of duimen, maar ook bij het herpositioneren van de kaken en het uitlijnen van melktanden. Deze mondstukken zijn gemaakt van natuurlijke siliconen en je kindje moet ze ongeveer 3 maanden gebruiken. De resultaten met deze mondstukken zijn goed, al is er een kleine groep die wat langer de tijd nodig heeft om te wennen aan deze nieuwe ‘speen’.