Als je de baby in de auto meeneemt, dan gebruik je daarvoor een autostoeltje of zitje. Je baby los in de armen of op schoot meenemen in de auto is onveilig. In dit artikel gaan we dieper in waar je op moet letten bij de aanschaf van een autostoeltje en leggen we de begrippen Isofix en i-Size uit.

Is autostoeltje verplicht?

Het antwoord is ja. Een autostoeltje is al jaren verplicht voor kinderen tot 1.35 meter. Kleine kinderen passen niet in het gordelsysteem van de auto, daarom zijn er autostoeltjes ontworpen om je kindje veilig te vervoeren. Maar let op: een autostoeltje is pas 100 procent veilig als je gebruik maakt van een goedgekeurd autostoeltje, je kindje goed in het zitje past en als het autostoeltje en je kindje goed zijn vastgemaakt, zie hieronder.

Wanneer koop je een autostoeltje voor je baby?

Direct als je kindje geboren is en je deze in de auto gaat vervoeren, heb je een autostoeltje nodig. Het is een belangrijk onderdeel van de babyuitzet en het is verstandig om deze voor de geboorte in huis te hebben.

Europese normen voor autostoeltjes: R129 en R44

Om ervoor te zorgen dat je gebruik maakt van een goedgekeurd autostoeltje zijn er Europese normen waar autostoeltjes aan moeten voldoen. Het gaat daarbij om de i-Size norm R129 (ECE) en de verouderde R44 (ECE) norm.

Waarom een autostoel achterstevoren plaatsen?

De oude R44 (ECE) norm is nog steeds van kracht maar heeft een aantal nadelen. Allereerst laat deze norm toe dat kinderen te snel vooruitkijkend worden vervoerd, terwijl onderzoek aantoont dat achteruitkijkend vervoer het meest veilig is. Kleine kinderen hebben een relatief groot hoofd en hun rug en nekspieren zijn nog in volle ontwikkeling. Ze zijn dan ook niet bestand tegen de enorme krachten die vrijkomen bij een eventuele botsing. Daarnaast werd er in de oude norm gebruikgemaakt van verschillende gewichtsklassen en dat zorgde voor veel onduidelijkheid bij de ouders, want wanneer moet je nu overstappen van een achteruitkijkend baby autostoeltje naar een vooruitkijkend kinderautostoeltje? Daarom werd het hoog tijd voor een nieuwe norm voor autostoelen: i-Size!

i-Size: achterwaarts vervoer en lengte indeling

De R129 i-Size is de nieuwe wettelijke norm die het langer achterwaarts vervoer van kinderen in een autostoeltje standaardiseert in Europa. Deze norm stelt het verplicht om kinderen achterwaarts in een Isofix stoeltje te vervoeren tot 15 maanden oud; dat is de meest veilige manier om kinderen te vervoeren. I-Size, zoals de naam al aangeeft, gaat uit van de lengte van het kind voor het kiezen van de juiste autostoel in plaats van het gewicht zoals bij de oude norm. Dit zijn samengevat de voordelen van i-Size:

Betere bescherming bij grotere krachten van frontale én zijdelingse botsingen en veel betere bescherming van hoofd en nek.
Langer achterwaarts vervoer: tot 15 maanden, dus nog veiliger.
i-Size maakt gebruik van Isofix om juist installeren te bevorderen.
De i-Size autostoelen passen in alle nieuwe i-Size auto’s en de meeste Isofix auto’s.
Indeling autostoelen op basis van lengte (net zoals kinderkleding) in plaats van gewicht, zodat je gemakkelijker het juiste autostoeltje kunt kiezen.

Gefaseerde invoering van i-Size

De i-Size norm wordt sinds 2013 gefaseerd ingevoerd. Als gevolg daarvan zijn er nog autostoeltjes met het label R44 (ECE) in de markt. Heb je een autostoel met het oude R44 (ECE) keurmerk? Deze autostoelen zijn goedgekeurd, maar zullen langzamerhand uit de markt verdwijnen. Ga je een autostoeltje kopen, kies dan liever voor i-Size, dan weet je zeker dat het autostoeltje aan de strengste veiligheidseisen voldoet. Isofix bevestiging wordt nadrukkelijk aangeraden.

Autostoeltje groepen en schema

i-Size gaat dus uit van lengte en gewicht. Het zijn de autostoelfabrikanten die bepalen wanneer en hoe lang je een autostoeltje kunt gebruiken. Tot de leeftijd van 15 maanden moeten kinderen altijd tegen de rijrichting worden vervoerd, daarna mag je een autostoeltje ook met de rijrichting mee bevestigen.

Autostoeltje met Isofix

Bij Isofix worden autostoeltjes in speciale bevestigingspunten die zich in de auto tussen zitting en rugleuning bevinden, met de carrosserie van de auto verankerd. Het is de meest veilige en snelste manier om een autostoeltje op een juiste manier in de auto vast te maken, daar zijn alle deskundigen het over eens. Bijna alle auto’s zijn tegenwoordig uitgevoerd met Isofix. Sommige autostoeltjes worden geplaatst op een ‘base’ die aan de Isofix verankeringspunten in de auto zijn bevestigd. Je hebt er dus Isofix bevestigingspunten in de auto voor nodig. Is dat niet het geval, dan is het soms mogelijk om aan de autodealer te vragen Isofix in de auto te plaatsen. Anders kun je het autostoeltje met de driepuntsgordel op de achterbank vastmaken.

Top Tether verbinding autostoeltje

Bij Isofix is een derde bevestigingspunt nodig: een poot onder de base zorgt ervoor dat het stoeltje niet te ver in de zitting gedrukt wordt tijdens een botsing. Dit kan ook een Top Tether verbinding zijn, met behulp van een extra gordel zet je de bovenzijde van het zitje vast aan de auto waarmee je voorover kiepen van het autostoeltje bij een ongeluk voorkomt. Deze verbinding zit bij iedere auto op een andere plek, zoals op de achterzijde van de achterbank of in de kofferbak, dus kijk goed als je hiervan gebruik wilt maken.

Autostoeltje met Isofix haken

Autostoeltje met 3e bevestigingspunt voor Isofix: de steunpoot

Welk autostoeltje voor je baby kiezen?

Laten we eerst de verschillende type autostoeltjes noemen, dat zijn een babyautostoeltje, een peuterautostoeltje, en autozitjes geschikt voor oudere kindjes, ook wel zittingverhogers of boosters genoemd. En dan hebben we ook nog combinatie autostoeltjes, bijvoorbeeld een baby- en peuter autostoel. We zetten ze hieronder voor je op een rij:

Welk autostoeltje baby

Een babyautostoeltje is volgens de i-Size norm geschikt voor vervoer van baby’s tot 83 cm. Betreft het een autostoeltje met oude R44 norm dan gaat het om groep 0 of 0+, geschikt van 0 tot 13 kg. Het is belangrijk om een babyautostoeltje tegen de rijrichting in te plaatsen om het hoofdje en nekje van je baby bij een eventuele botsing optimaal te beschermen. Het autostoeltje moet een Y- of vijfpuntsharnas hebben, waarin je de baby kunt vastzetten. Sommige babyautostoelen worden bevestigd op een base waarop je het zitje kunt vastzetten en weer kunt afnemen. De base blijft dus in de auto achter. Maar er zijn ook babyautostoelen die je met de gordel kunt vastmaken. Gaat het om een autostoeltje met R44 norm? Dan kun je deze met de gordels in de auto bevestigen. Bekende merken autostoelen zijn: Maxi-Cosi, BeSafe, Britax Römer, Cybex, Nuna, Stokke, Joie, Axkid en UPPAbaby.

Babywiegjes in de auto

Voor de kleinste baby’s zijn er ook wiegjes voor in de auto verkrijgbaar. Hierin ligt je baby volledig vlak, wat prettig is voor een gezonde groei van rug en ledematen van je kindje. De wieg staat dan dwars op de rijrichting. Met een speciale bandgordel bevestig je de baby in de wieg.

Peuterautostoeltjes

Volgens de i-Size norm zijn peuterautostoeltjes geschikt voor kindjes van ongeveer 70 tot 105 cm. Volgens de oude R44 norm gaat het om groep 1 voor kindjes van 9 tot 13 kg. Een peuterautostoeltje schaf je pas aan als je kindje goed zelfstandig kan zitten. Afhankelijk van het keurmerk zet je het peuterzitje vast met Isofix of het gordelsysteem. Of je het peuterzitje in de rijrichting mee of tegen de rijrichting in vervoert hangt af van het type bevestiging van de autostoel. Volgens i-Size mag je kind pas vooruitkijkend worden vervoerd als deze 15 maanden oud is. Sommige peuterautostoeltjes hebben een vanglichaam, een soort bumper aan de voorzijde. Zowel het gordelsysteem als het vanglichaam moeten strak op het lichaam van je kind liggen.

Kinderautostoelen

Is je kindje ongeveer 4 jaar oud (ongeveer 105 cm lang) dan kun je een kinderautostoel kopen. Deze kun je gebruiken totdat je kindje 135 cm lang is. Volgens de R44 norm gaat het om een groep 2/3 autostoeltje, geschikt voor kinderen van 15 tot 36 kg. Meestal zijn de groepen 2 en 3 samengevoegd tot 1 zittingverhoger.

Zittingverhogers

Het gebruik van een zittingverhoger of booster is belangrijk omdat de gordels dan beter om je kind heen passen. Zittingverhogers mogen alleen gebruikt worden voor kinderen groter dan 1.25 cm of zwaarder dan 22 kg. Koop bij voorkeur een zittingverhoger met rugleuning, hoofdsteun en het liefst zijsteunen voor een optimale bescherming. Hoofd- en zijsteunen zijn ook handig als je kind tijdens de autorit in slaap valt. Ook een gordelgeleider is een must, deze zorgt ervoor dat de autogordel niet in de hals van je kindje snijdt en over de heupen loopt in plaats van over de buik. Dat is belangrijk want bij een botsing kunnen gordels inwendig buikletsel veroorzaken. Het gebruik van een losse zittingverhoger zonder rugleuning wordt door veiligheidsinstanties afgeraden.

Waar autostoeltje plaatsen?

Een babyautostoeltje plaats je bij voorkeur op de achterbank, terwijl je kindje achteruit kijkt. Zit je kindje achterin dan zijn er verschillende autospiegels die je aan de rugleuning kunt bevestigen om een oogje in het zeil te houden. Wil je je baby toch liever op de passagiersstoel voorin plaatsen let er dan op dat je het autostoeltje tegen de rijrichting plaatst en de front airbag op deze plaats uitschakelt! Het autostoeltje staat dan te dicht op de airbag en kan een gevaar vormen voor je baby als deze bij een botsing uitvouwt. Let op als je naar het buitenland gaat: in sommige landen mag je kinderen niet voorin vervoeren! Meer informatie vind je op de site van de ANWB.

Uitzonderingen voor gebruik van autostoeltjes

Hoewel het verplicht is om kinderen tot 135 cm in een autozitje te vervoeren zijn er een aantal uitzonderingen vastgelegd in de wet.

Heb je achterin maar plek voor 2 zitjes en je hebt 3 kinderen, dan mag je een kind vanaf 3 jaar zonder zitje maar wel in de gordels op de achterbank vervoeren.
Is je kind ouder dan 3 jaar en rijdt deze af en toe mee met iemand die geen autostoeltje heeft, dan mag deze incidenteel zonder zitje maar wel in de gordel worden vervoerd. Let op: dit mag alleen als het om een kort ritje en een eenmalig uitstapje gaat.
Heeft je kindje een spreidbroek in verband met heupdysplasie of heupluxatie dan kun je een vrijstelling aanvragen. Het is ook mogelijk een speciaal autostoeltje te huren.

Hoe kies je een veilige autostoel?

Hieronder een checklist waar je op moet letten als je een autostoeltje gaat kopen.

Controleer het keurmerk, koop bij voorkeur een i-Size gekeurd autostoeltje.
Kies bij voorkeur een kinderzitje waarin je kind zo lang mogelijk achteruit kijkt omdat dat de veiligste manier is om je kind te vervoeren.
Kijk of je auto Isofix bevestigingspunten heeft of een i-Size zitplaats.
Probeer het stoeltje uit in je eigen auto voordat je het koopt, zijn de gordels lang genoeg, kan het zowel voor- als achterin worden geplaatst? Het gaat erom dat je een autostoeltje zo stevig mogelijk kunt bevestigen.
Vraag of de bekleding afneembaar en wasbaar is.
De prijs zegt niet alles, kijk voor de laatste autostoeltesten op de site van de ANWB.
Controleer in de winkel nog het volgende: heeft het autostoeltje een verkleiner voor de eerste maanden, is er een slaapstand en is de rugleuning gemakkelijk verstelbaar?

Trends in autostoelen

In de winkels zie je nu volop draaibare modellen, superhandig met het in- en uitnemen van je kind. En doorgroeistoeltjes; kinderen groeien als kool en stoeltjes kopen voor meerdere leeftijdsfasen is een dure zaak. Fabrikanten spelen hier slim op in met exemplaren met uitneembare babyinzet waardoor je de autostoel langer kunt gebruiken. Dat is ook nog eens duurzaam omdat er mindere materialen worden gebruikt. In opkomst zijn verder lichte modellen baby autostoeltjes en autozitjes met geïntegreerde airbags.

Hoe een autostoeltje vastmaken?

Het bevestigen van een autostoeltje kan nog een hele toer zijn en ieder stoeltje heeft zo zijn manieren van bevestigen. Uit onderzoek blijkt dat meer dan 70% van de ouders fouten maken met de juiste installatie van hun kinderzitje. Tips voor een juiste installatie:

Vraag altijd om een demonstratie in de winkel.
Lees de handleiding goed voordat je het autostoeltje installeert. Vraag bij twijfel een deskundige om advies.
Zet de autostoel bij voorkeur op de achterbank, er zijn baby autospiegels om je kindje in de gaten te houden.
Plaats je het baby autostoeltje toch voorin dan moet je de airbag uitzetten als je kind achterwaarts wordt vervoerd.
Controleer of de autogordels recht door de geleiders lopen en niet gedraaid zijn.
De nieuwste autostoeltjes geven met licht- en geluidssignalen aan of je een stoeltje juist geïnstalleerd hebt. Zo kun je geen fout maken met de installatie, dus nog veiliger!

Bekijk ook deze installatievideo’s van VeiligheidNL!

Babyautostoel vastzetten met Isofix

Babyautostoel vastzetten met gordel

Peuterautostoel vastzetten met gordel

Hoe zet je baby goed vast in de autostoel

Tweedehands autostoeltje kopen

Als een autostoel bij een botsing betrokken is geweest kunnen er scheurtjes in de autostoel zijn ontstaan die je niet ziet, de autostoel is daardoor niet meer veilig. Koop daarom alleen een gebruikte autostoel als je zeker weet dat deze niet bij een botsing betrokken is geweest en als er nog een gebruiksaanwijzing bij zit. Bij twijfel wordt geadviseerd een nieuwe autostoel te kopen. Een autostoeltje ouder dan zes jaar is sowieso af te raden

Tips voor baby’s eerste autoritje

Nog een paar laatste tips voor je baby’s eerste autoritje:

Bestudeer de gebruiksaanwijzing en instructievideo goed. Oefen een paar keer met installeren. Kom je er niet uit, vraag dan gerust de medewerkers van de winkel waar je deze hebt gekocht.
Gesp je kindje altijd goed strak vast met maximaal twee vingers ruimte, ook bij korte ritjes. Doe je kind geen dikke gewatteerde jas aan, dan zit de gordel niet strak genoeg, als het koud is kun je werken met een dekentje of wikkeldekentje.
Plaats je baby alleen op de passagiersstoel als deze is uitgeschakeld!
Laat je baby niet te lang achtereen in een autostoeltje zitten. Het advies is maximaal twee uur.
Ben je langer op reis? Las dan regelmatig een pauze in, neem je kind uit het stoeltje zodat het zich net als jij even kan rekken en strekken.

Autostoeltje is geen slaapplek

Hoe veilig een autostoeltje ook mag zijn, het is ongeschikt voor extreem lange autoritten. Gebruik je autozitje ook niet als slaapplek. Je baby zit dan te lang in eenzelfde houding en kan amper bewegen. Onderzoek toont zelfs aan dat de ademhaling in het gedrang kan komen. Denk na voordat je een wat langere autorit met een jonge baby gaat maken: is deze autorit echt nodig? Geadviseerd wordt om je baby maximaal twee uur per dag in een autostoeltje te vervoeren. Ga je op reis, neem dan na elke twee uur een lange pauze waarbij je baby de beentjes kan strekken op een kleed of anders.

Autostoel op kinderwagen

Bij het kopen van een kinderwagen kun je ook losse adapters kopen waarmee je een autostoel op het onderstel van een buggy of kinderwagen kunt klikken. Heel handig maar hou het liever bij een klein ritje of een boodschap, gebruik voor langere afstand liever een reiswieg.