Soms krijg je het tijdens de zwangerschap al het volgende advies over de hechting tussen ouder en kind: als er bij de bevalling iets niet goed gaat waardoor baby of moeder extra medische zorg vragen, zorg er dan voor dat de vader bij de baby blijft en deze de baby kan geruststellen. Dat is namelijk goed voor de hechting! Maar wat is hechting precies? En waarom is hechting tussen baby en kind zo belangrijk? En wanneer start het hechtingsproces?
Een veilige hechting
Een pasgeboren baby is volledig afhankelijk van zijn vader en moeder voor het krijgen van voeding, verzorging en slaap. Dit zijn de primaire levensbehoeftes van je kindje en belangrijk om te kunnen overleven. Daarnaast is het zo vroeg mogelijk maken van contact met je baby essentieel voor het hechtingsproces. Ofwel: het opbouwen van een vertrouwensband met je kind. Je baby leert te communiceren door geluidjes zoals lachen, oogcontact, huidcontact zoals aanraking en knuffelen.
Reageren op signalen van je baby
Als ouder moet je proberen zo goed en consequent mogelijk proberen te reageren op deze signalen van je baby. Zo leert je kind welk gedrag van hem of haar bepaalde reacties van jou als ouder oproepen. Dit zorgt ervoor dat je kind zich veilig en geborgen voelt en kan vertrouwen op zijn omgeving. We noemen dit proces een goede of veilige hechting en is een voorwaarde dat je kind zich emotioneel en sociaal kan ontwikkelen tot een evenwichtig mens!
Problemen bij het hechtingsproces
Als je als ouder onvoorspelbaar of boos reageert op een baby dan kan de hechting tussen jou en je kind worden verstoord. Dit kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Er is bijvoorbeeld spanning in het gezin door problemen op het werk, in de relatie, scheiding, ziekte, enzovoorts. Daardoor kun je als ouders je baby zien als hinderlijk. Soms wordt een baby ongeïnteresseerd behandeld of nog erger: ouders reageren hun frustratie af op hun baby. De gevolgen zijn zeer ernstig: deze kinderen worden geestelijk of lichamelijk verwaarloosd. Zij ontwikkelen geen relatie met hun omgeving en kunnen later afwijkend en zelfs agressief gedrag vertonen.
Onzekere kinderen en ambivalente hechting
Bij kinderen waarvan de ouders de ene keer wel goed inspelen op de wensen van hun kind, maar de andere keer weer totaal anders reageren, gebeurt er wat anders. Deze kinderen weten niet waar ze aan toe zijn en worden onzeker. Ze trekken zich steeds meer terug in hun eigen wereld en kunnen achterblijven in groei. Dit heet een ambivalente hechting. Hoe een kind op dit gedrag van ouders reageert is niet helemaal te voorspellen. Ieder kind is anders en heeft andere karaktertrekken en zal zich dus anders ontplooien tijdens zijn of haar groei. Sommige kinderen passen zich snel aan situaties aan, temperamentvolle kinderen kunnen heel opstandig worden. En gevoelige of snel prikkelbare kinderen zoals huilbaby’s kunnen zich helemaal afsluiten.
Wanneer start het hechtingsproces
Veel deskundigen stellen dat het hechtingsproces pas start zodra een baby een beetje kan communiceren, zo ongeveer na een paar weken. Maar Dr. Suzanne Zeedyk stelt heel wat anders. Zij deed 25 jaar wetenschappelijk onderzoek naar de communicatie met baby’s en wat blijkt: baby’s kunnen als ze maar 10 minuten oud zijn al met ouders communiceren. In een video is duidelijk te zien dat een pasgeboren baby zijn tong kan uitsteken als zijn vader of moeder dit ook doet.
Begin zo vroeg mogelijk met contact leggen met je baby
Door zo vroeg mogelijk te beginnen met de communicatie in de vorm van oogcontact, aanraking en het maken van geluidjes wordt oxytocine aangemaakt. Dit is een hormoon dat belangrijk is voor je baby om zich vertrouwd te voelen. Door al in een vroeg stadium met je baby te communiceren zorg je voor het aanleggen van belangrijke verbindingen in de hersenen. Een gebrek aan communicatie leidt tot taalachterstand en zorgt voor een verhoging van cortisol, dit is een stresshormoon. Baby’s zijn volgens Zeedyk van nature sociale wezens en vinden het prettig als er met ze gecommuniceerd wordt, ook in een kinderwagen, buggy of draagzak! Hier kun je als ouder dus maar beter zo snel mogelijk mee beginnen!
