Thuisbevalling of in het ziekenhuis

In Nederland kunnen vrouwen kiezen tussen een thuisbevalling of een bevalling in het ziekenhuis. Relatief nieuw is een geboortecentrum of geboortehotel.

Thuisbevalling in het buitenland

Nederland is een uniek land als het gaat om thuisbevallingen. In andere landen worden baby’s namelijk aanzienlijk vaker in het ziekenhuis geboren. Dat we in Nederland een traditie hebben dat vrouwen thuis kunnen bevallen is volgens verloskundigen belangrijk en moeten we koesteren. Er zijn zelfs plannen om van de thuisbevalling immaterieel erfgoed te maken!

De voordelen van de thuisbevalling

Je eigen huis is belangrijk en als het goed is ook een veilige haven om je kind op de wereld te zetten. Thuis kun je bevallen in een rustige en intieme sfeer. Je hoeft niet op pad met je hoogzwangere buik maar kunt lekker thuis in je eigen bed bevallen. Na de bevalling kun je douchen in je eigen badkamer en daarna in je eigen bed tussen de schone lakens kruipen. Bij een thuisbevalling is er een minder grote kans op ingrepen zoals het geven van weeënstimulerende middelen, een ruggenprik of een pompje om de weeënpijn te bestrijden. Onderzoek wijst uit dat als vrouwen thuis willen bevallen, ze vaker spontaan, dus zonder ingrepen zoals een vacuümpomp of keizersnede, bevallen. Ook kom je in een thuissituatie niet in aanraking met mogelijke ziekenhuisbacteriën. Verloskundige en kraamverzorgende bieden je goede begeleiding tijdens de bevalling en daarna. Een thuisbevalling wordt volledig vergoed door de ziektekostenverzekeraar.

Nadelen van de thuisbevalling

Mochten er tijdens de bevalling toch complicaties zijn, dan moet je alsnog naar het ziekenhuis toe. Je moet er rekening mee houden dat bij een eerste bevalling bijna de helft van de bevallende vrouwen alsnog naar het ziekenhuis wordt doorverwezen. Het kan zijn dat je rustig naar het ziekenhuis kunt rijden, maar heb je last van hevige weeën dan kan het een heel gedoe worden en stressvol zijn. Als je een spoedgeval bent, dan wordt er een ambulance voor je geregeld door de verloskundige. Dit komt gelukkig niet zo vaak voor.

Geen medische pijnbestrijding door verloskundige

Verloskundigen geven geen medische pijnbestrijding. Dus als je een ruggenprik wilt, denk aan een injectie met pethidine of een pompje, dan moet je naar het ziekenhuis. Er zijn wel andere pijnbestrijdingsmiddelen die thuis mogen worden toegepast zoals steriele waterinjecties, acupunctuur en geboorteTens.

Voordelen van een ziekenhuisbevalling

Heb je een medische indicatie dan is het prettig te weten dat je direct een beroep kunt doen op gespecialiseerde hulp. Dit is voor jou misschien een geruststellende gedachte en leidt tot minder stress, wat natuurlijk weer goed is voor de bevalling. Is er pijnstilling nodig, dan kan je dat in het ziekenhuis gegeven worden. Misschien vind je het ook prettig dat je in een andere ruimte ligt dan thuis, bijvoorbeeld als je een druk gezinsleven en huishouden hebt.

Nadelen van een bevalling in het ziekenhuis

Als je in het ziekenhuis bevalt heb je te maken met minder privacy en er zijn regels waar je je aan moet houden. In het ziekenhuis hebben ze over het algemeen ook wat minder tijd om de bevalling natuurlijk te laten verlopen en grijpen ze wat sneller in. Ook wordt er wat sneller en vaker medicatie gegeven. Is je kindje geboren dan kan het zijn dat deze niet altijd bij jou de op kamer ligt. Tenslotte is er in het ziekenhuis altijd kans op een infectie vanwege bacteriën.

Geboortecentrum of geboortehotel

Relatief nieuw is het bevallen in een geboortecentrum of geboortehotel. Je kunt hier bevallen als er geen medische indicatie is. Het is een tussenvorm van een thuisbevalling en een ziekenhuisbevalling. In een geboortecentrum of – hotel heerst een huiselijke sfeer om je helemaal op je gemak te stellen. Je wordt begeleidt door je eigen verloskundige en gespecialiseerde kraamzorg. Of alle kosten worden vergoed moet je even navragen bij je ziektekostenverzekeraar.

Thuisbevalling wordt als minder zwaar ervaren

Opvallend zijn de uitkomsten van een recent recent onderzoek door Eenvandaag in samenwerking met Ouders van Nu. Dit onderzoek vond plaats in juli 2021 onder bijna 10.000 vrouwen. Een belangrijke conclusie is dat 38 procent van de vrouwen die thuis bevalt de bevalling achteraf niet zo zwaar vond.  Verloskundigen beamen dit: als je thuis bevalt ervaar je de bevalling vaak als minder zwaar en als minder pijnlijk. Vrouwen die in het ziekenhuis zijn bevallen vanwege een medische noodzaak hebben de meest negatieve ervaringen over hoe zwaar hun bevalling was. Uit het onderzoek blijkt verder dat vrouwen het belangrijk vinden dat er één op één begeleiding is. Dat zorgt voor betere ervaringen met bevallen. Je voelt je als vrouw dan gehoord en gesteund.

Wanneer mag je thuis bevallen?

Het is mogelijk om je baby thuis geboren te laten worden als jij en je kindje gezond zijn en je 37 weken of langer zwanger bent.

Babysterftecijfers

In 2004 bleek Nederland het hoogste babysterftecijfer te hebben van de vijftien EU- landen. De oorzaak moest vooral gezocht worden in het minder prenataal screenen op afwijkingen en het aantal oudere moeders, werd gezegd. Maar tussen de regels door las je, dat dit ook kwam door het hoge aantal thuisbevallingen en de slechte communicatie tussen verloskundigen en gynaecologen. De politiek ging zich ermee bemoeien: het sterftecijfer moest omlaag. Dit zorgde ervoor dat thuisbevallingen een slecht imago kregen. Er zijn gelukkig vorderingen gemaakt, mede door een betere samenwerking liepen de sterftecijfers terug.

Kosten geboortezorg

De overheid heeft de thuisbevalling vanaf de jaren 50 jarenlang gestimuleerd. Het is niet nodig een eigen bijdrage te betalen. Als een thuisbevalling uiteindelijk toch een ziekenhuisbevalling wordt (dat was 25% in 2009) mogen beide hulpverleners (verloskundige en ziekenhuis) een declaratie indienen. In 2009 ging dat om 57.000 bevallingen waarvoor een dubbele declaratie is ingediend! (Bron Vektis). Een gemiddelde bevalling kost ongeveer 2.400 euro, dus per saldo hebben we het over een kleine 1.4 miljoen euro!

Thuisbevallingen, de cijfers

In het onderzoek van Eenvandaag in samenwerking met Ouders van Nu (2021) bevalt 21 procent van de vrouwen thuis, 21 procent bevalt in een geboortecentrum, geboortehotel of poliklinisch. 58 procent van de vrouwen bevalt met een medische noodzaak in het ziekenhuis.
Ter vergelijk: in 2009 beviel 58 procent van de vrouwen nog thuis met de verloskundige en beviel 42 procent van de vrouwen in het ziekenhuis. (bron: Vektis).
Uit het onderzoek gehouden in 2021 blijkt verder dat 87 procent van de vrouwen vaginaal is bevallen, 9 procent kreeg een keizersnede en 4 procent een geplande keizersnede.