Met het voedingsschema baby kun je zien wat je kindje aan voedingsstoffen nodig heeft. Babyvoeding is nodig om te groeien: eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines en mineralen zijn belangrijke brandstoffen voor de organen van je kindje. Wist je dat het gewicht van je baby het eerste jaar verdrievoudigt? Daarnaast heeft voeding nog een heel andere, belangrijke functie: door je baby te voeden, ontwikkelt je baby een emotionele band met jou als moeder, vader en later in het gezin! Twijfel je over wat je baby precies nodig heeft, vraag dan advies aan het consultatiebureau.
Hoeveel voeding heeft je baby precies nodig?
Belangrijk om te weten voor het voedingsschema baby is het volgende: er zijn geen vaste richtlijnen voor de hoeveelheid borstvoeding of flesvoeding die je kindje nodig heeft. Je hoeft alleen maar te goed te kijken hoe het met je baby gaat: drinkt het regelmatig, heeft je baby voldoende natte luiers per dag, ziet je baby er goed uit en is hij of zij levendig? Dan gaat het vast goed met voeden! Dit noemen we ook wel: voeden op verzoek.
Wat is clusteren?
Zie het voedingsschema baby dus als een leidraad, want is je baby heel klein, dan kan deze wel 8, 10 of 12 keer een voeding willen en niet altijd met een bepaalde regelmaat. Ook willen baby’s in hun eerste levensdagen graag vaker en langer drinken en daarna ook langer slapen. Oudere baby’s doen dit dan later in de middag en vroeg in de avond, daarmee kunnen ze een langere (slaap)periode overbruggen. Dit heet clusteren en is een normaal verschijnsel.
Regeldagen
Misschien heb je ook wel eens van regeldagen gehoord; op deze dagen wil je baby vaker bij je drinken en is je kindje soms wat onrustig. Het betekent gewoon dat je baby groeit, wat meer aandacht van je vraagt en meer voeding nodig heeft. Door je baby deze dagen wat dichter bij je te houden leer je je baby beter kennen, help je hem of haar kalmeren en samen een nieuw ritme te vinden. Deze regeldagen duren ongeveer twee dagen.
Hoe weet je of je baby genoeg gedronken heeft?
Vooral in de beginfase wil je baby vaak drinken, maar je kindje weet ook wanneer de babymaag gevuld is en geeft dat ook aan: je kindje stopt met drinken, draait zijn hoofdje weg, geeft melk terug of wordt onrustig. Dan kun je het voeden nog even proberen maar dring nooit te veel aan, het flesje hoeft ook niet helemaal leeg. Ook natte luiers zijn een indicatie of je baby genoeg voeding krijgt. In het begin produceert je baby 6 natte luiers en 2 tot 5 poepluiers per dag. Let wel: baby’s die borstvoeding krijgen, hebben minder poepluiers dan baby’s die flesvoeding krijgen. Baby’s die meer zorg nodig hebben, worden soms gewogen om te zien of ze voldoende aankomen. Leidraad daarbij is dat het geboortegewicht toeneemt met ongeveer 150 gram per dag. Direct na de geboorte valt je baby altijd wat af, na 2 weken zit je kindje op zijn geboortegewicht. Twijfel je over wat je baby precies nodig heeft, vraag dan advies aan het consultatiebureau.
Voedingsschema baby tot 12 maanden bij borstvoeding
Bij borstvoeding geldt het volgende: hoe vaker je baby bij je drinkt, hoe meer melk er wordt aangemaakt, dat heeft de natuur mooi geregeld! Hoeveel borstvoeding een baby precies nodig heeft is moeilijk te zeggen. Kleine baby’s hebben wel 8 tot 10 x behoefte om bij jou te drinken, daarom staat in onderstaand voedingsschema baby: borstvoeding geven op verzoek. De hoeveelheid voeding hangt af van de leeftijd en behoefte van je baby. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO dienen kinderen in de eerste levensweek minimaal 8 voedingen per dag te krijgen. Naarmate je kindje meer bijvoeding krijgt, zal het steeds minder behoefte hebben aan (moeder)melk. Lukt het niet goed met de borstvoeding, zit je met vragen, raadpleeg dan een lactatiekundige.
Voedingsschema baby 4 weken
Borstvoeding geven*: op verzoek, minimaal 5 x per dag.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg, Vitamine K 150 mcg.
Voedingsschema baby 2 maanden
Borstvoeding geven: op verzoek.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg, Vitamine K 150 mcg.
Voedingsschema baby 3 maanden
Borstvoeding geven: op verzoek.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Voedingsschema baby 4 maanden
Borstvoeding geven: op verzoek.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: eventueel starten met een groente- of fruithapje.
Voedingsschema baby 6 maanden
Borstvoeding geven: op verzoek, eventueel nachtvoeding afbouwen. Eventueel 1 bord pap, dat is 200 cc opvolgmelk met rijstebloem.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding per dag: groente- of fruithapje 1 a 2 eetlepels, daarna uitbreiden met 150 gram groente/vlees/aardappelen zonder zout, met borstvoeding of een paar lepels yoghurt toe, en 150 gram fruit.
Voedingsschema baby 7,5 maanden
Borstvoeding geven: op verzoek, eventueel 1 bord pap, dat is 200 cc opvolgmelk met granen vanaf 7 maanden met theelepel olie of margarine.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding per dag: groenten, vlees/vis/kip, aardappelen/pasta/rijst zonder zout met 1 theelepel olie of margarine met borstvoeding of 100 cc yoghurt toe. Fruit en een halve of hele lichtbruine boterham met margarine en beleg.**
Voedingsschema baby 9 maanden
Borstvoeding geven: op verzoek. Eventueel 1 bord pap, dat is 200 cc opvolgmelk met granen met theelepel olie of margarine.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: groenten, vlees/vis/kip, aardappelen/pasta/rijst zonder zout met 1 theelepel olie of margarine of lepeltje jus met borstvoeding of 100 cc yoghurt toe. Fruit en halve of hele lichtbruine boterham met margarine en beleg**. Water, tuitbeker met verdund vruchtensap of slappe thee met halfvolle melk.
Voedingsschema baby 11-12 maanden
Borstvoeding geven: op verzoek. Naar behoefte aanvullen met maximaal 250 cc halfvolle melk en/of karnemelk waarvan eventueel 1 bord pap (granen vanaf 12 maanden) met theelepel olie of margarine.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: groenten, vlees/vis/kip, aardappelen/pasta/rijst met royale theelepel olie of margarine of lepeltje jus met 150 cc yoghurt toe, fruit, 1 of 2 bruine boterhammen met margarine en beleg**. 1 tuitbeker water, eventueel verdund vruchtensap of slappe thee met halfvolle melk.
Verklaring tekens borstvoedingsschema
*Je mag borstvoeding geven aan je baby als deze erom vraagt. Geadviseerd wordt om een borst goed leeg te laten drinken en daarna de andere borst aan te bieden. Geef je zelf borstvoeding dan heb je extra 10 microgram vitamine D nodig!
**Bij broodbeleg kun je kiezen uit:
– plakje jonge kaas met minder zout of smeerkaas met minder zout, of zachte geitenkaas, Hüttenkase of andere verse kaas met een laag zoutgehalte.
– plakje vleeswaren of smeerworst. Smeerworst niet vaker geven dan tot 1 tot 2 keer per week vanwege het hoge vitamine A gehalte.
Voedingsschema baby als je flesvoeding geeft
Bij flesvoeding (deskundigen spreken liever van kunstvoeding) wordt gekeken naar het gewicht van je kindje, per kilo gewicht is 150 ml melk nodig. Weegt je baby 3 kilo, dan is de richtlijn 3 x 150 ml melk = 450 ml melk per dag. Deze 450 ml kun je verdelen over verschillende voedingen, bijvoorbeeld 6 flessen van 75 ml per dag, of 5 flessen van 90 ml. Hieronder de richtlijn voor de hoeveelheid cc voor flesvoeding in het voedingsschema:
Voedingsschema baby 4 weken
Flesvoeding: 6 x 100 (120) cc of 7 x 100 cc.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Voedingsschema baby 2 maanden
Flesvoeding: 5 x 130 (150) cc.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Voedingsschema baby 3 maanden
Flesvoeding: 5 x 180 (200) cc.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: eventueel 1 of 2 eetlepels groente en 1 of 2 eetlepels fruit.
Voedingsschema baby 4 maanden
Flesvoeding: 4 x 200 cc, eventueel in 1 of 2 flessen, 1 tot 2 eetlepels rijstebloem.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: eventueel starten met groente- of fruithapje.
Voedingsschema baby 6 maanden
Flesvoeding: 3 x 200 cc opvolgmelk waarvan 1 bord pap (rijstebloem), 2x fles.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: groente, eventueel vlees, aardappelen (150 gr zonder zout) met een paar lepels yoghurt toe, 150 gram fruit.
Voedingsschema baby 7,5 maanden
Flesvoeding: 500 tot 600 cc opvolgmelk waarvan: 1 bord pap (granen vanaf 7 maanden), met theelepel olie of margarine, 2 x fles en/of tuitbeker.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: groenten, vlees/vis/kip, aardappelen/pasta/rijst zonder zout met 1 theelepel olie of margarine met 100 cc yoghurt toe, fruit, halve of hele lichtbruine boterham met margarine en beleg**
Voedingsschema baby 9 maanden
Flesvoeding: 400 tot 600 cc opvolgmelk waarvan: 1 bord pap (granen vanaf 7 maanden) met theelepel olie of margarine, 1 (tuit)beker bij brood.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: groenten, vlees/vis/kip, aardappelen/pasta/rijst zonder zout met 1 theelepel olie of margarine of lepeltje jus met 100 cc yoghurt toe, fruit, halve of hele lichtbruine boterham met margarine en beleg**, water, eventueel (tuit)beker verdund vruchtensap of slappe thee met halfvolle melk.
Voedingsschema baby 11 tot 12 maanden
Flesvoeding: 400 cc halfvolle melk en/of karnemelk waarvan: 1 bord pap (granen vanaf 12 maanden) met theelepel olie of margarine, 1 (tuit)beker bij brood.
Extra vitamines per dag: vitamine D 10 mcg.
Bijvoeding: groenten, vlees/vis/kip, aardappelen/pasta/rijst zonder zout met royale theelepel olie of margarine of lepeltje jus met 150 cc yoghurt toe, fruit, 1 of 2 lichtbruine boterhammen met margarine en beleg**, 1 (tuit)beker water, eventueel verdund vruchtensap of slappe thee met halfvolle melk.
Handig om te weten:
Er zijn nog een paar dingen die handig zijn om te weten over het voedingsschema:
- De vetinname van kinderen van ongeveer 9 maanden is 30% energie maar aanbevolen is 40%. Daarom luidt het advies om margarine te gebruiken op brood en bij de bereiding van de warme maaltijd.
- Gebruik geen honing als je kind nog geen 1 jaar oud is. Er bestaat een kans op botulisme (vergiftiging door botulinetoxine dat kan leiden tot spierverlamming).
- Gebruik geen zout bij kleine kinderen. Te hoge inname van zout kan leiden tot hypertensie en nierproblemen als je kind ouder wordt.
- Gebruik smeerkaas op brood met mate, zo’n 1 a 2 x per week.
- Geef smeerworst niet vaker dan tot 1 tot 2 keer per week vanwege het hoge vitamine A gehalte.
Voedingsschema baby met tijden
Zoals gezegd luidt het advies om op verzoek te voeden, een strak tijdschema is niet nodig. Vooral bij borstvoeding is er sprake van voeden op verzoek en past de melkproductie zich aan. Maar misschien krijg je van de kraamzorg een richtlijn met tijden of vind je het zelf prettig om een beetje met tijden rekening te houden. Hieronder geven we een voorbeeld voor de verdeling van de voedingen in het voedingsschema baby. Eén en ander hangt natuurlijk ook af van de situatie, heb je een gezonde baby die al vrij vlot doorslaapt, dan is het niet nodig om deze ’s nachts wakker te maken voor een voeding en zou je de tijden kunnen aanpassen.
Voorstel voor voedingen met tijden
Bij 7 voedingen zou je dit als volgt over de dag kunnen verdelen: 7 uur, 10.30 uur, 14.00 uur, 17.30 uur, 20.00 uur, 23.00 uur en 03.00 uur.
Bij 6 voedingen kun je deze als volgt verdelen: 07.00 uur, 11.00 uur, 15.00 uur, 19.00 uur, 23.00 uur en 03.00 uur.
Ben je overgestapt naar 5 voedingen dan zijn deze tijden misschien handig: 07.00 uur, 11.00 uur, 15.00 uur, 19.00 uur en 23.00 uur.
Waarom vitamine D geven naast voeding?
In het voedingsschema baby past ook het geven van vitamines. Je kindje heeft namelijk naast de borst- en flesvoeding extra vitamine D nodig. Vitamine D zorgt voor sterke botten, tanden, spieren en versterkt het immuunsysteem. Omdat je kind dit niet zelf aanmaakt heeft deze tot zijn vierde jaar 10 microgram per dag nodig. Vitamine D is verkrijgbaar in druppelvorm en wordt in kleine flesjes verkocht bij drogist of apotheker. Heeft je kindje een donkere of getinte huid, dan moet deze zijn of haar hele leven lang vitamine D blijven slikken. In veel soorten flesvoeding zit al vitamine D, maar het advies luidt om daarnaast toch extra vitamine D te geven. De dosis van de flesvoeding en de extra druppeltjes die je geeft zitten nog ruim onder de norm. Geef je minder dan 500 milliliter flesvoeding dan heeft je kindje de eerste 12 weken ook vitamine K nodig, dit zorgt voor een goede bloedstolling. Deze vitamine is verkrijgbaar in druppelvorm bij de drogist of apotheker.
Vitamine D gevaarlijk?
Onlangs kwamen vitamine D druppels met propylgallaat (E310) op waterbasis (van Davitamon) negatief in het nieuws. Het middel zou niet getest zijn op kinderen jonger dan een jaar oud en daarom was niet zeker of het supplement veilig zou zijn, aldus de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde. Propylgallaat wordt aan voedingsmiddelen toegevoegd om bederf tegen te gaan, een toevoeging die trouwens niet nodig is als het gaat om druppels op oliebasis. Er zijn geen onderzoeken bekend met druppels met propylgallaat op waterbasis op kinderen jonger dan 1 jaar en er zijn geen aanwijzingen dat dit schadelijk kan zijn, toch raden deskundigen voor de zekerheid aan om kinderen jonger dan 1 jaar geen vitamine D te geven met propylgallaat.
Meer lezen over bijvoeding en eerste hapjes
Meer lezen over babyvoeding zelf maken
Foto: Babymoov
