Nadat Susanne Willekes zelf een baby kreeg met flinke slaapproblemen, zegde ze haar baan in marketing op en besloot zich professioneel te scholen en kinderslaapcoach te worden. Ze volgde de opleiding Gentle Sleep Coach van Kim West en werd daarmee de eerste gecertificeerde kinderslaapcoach van Nederland.

Slapen kinderen nu minder goed dan zeg 10, 20 jaar geleden?

Susanne: ‘Ik beschik niet over cijfers, maar dat hoor je inderdaad wel. Het heeft volgens mij met verschillende dingen te maken. Slecht slapende kinderen zijn uit de taboesfeer gehaald. Ouders hoeven zich niet te schamen of te denken gefaald te hebben als het niet lukt hun kindje op eigen kracht te laten slapen. Op social media zie je steeds meer ouders die hiervoor openlijk uitkomen. Daarnaast zie je dat ouders in toenemende mate beiden werken. Daarmee neemt de druk om fysiek en mentaal op de been te blijven en arbeidsproductief te zijn, toe. We leven tegenwoordig in een 24-uurs economie; onze werktijden zijn langer geworden en is het voor ouders lastiger om hun kinderen op tijd naar bed te brengen. Dat is overigens geen verwijt van de ouders zelf, maar het speelt wel een rol!

Welke andere zaken spelen er nog mee?

Een ander fenomeen zijn ouders die een natuurlijke opvoedingstijl aanhangen waarbij kinderen soms tot na de babytijd borstvoeding krijgen en ook op dreumesleeftijd ’s nachts op verzoek worden gevoed. Maar ook het te veel blootgesteld worden aan Led licht via schermen en lampen is van invloed. Bewezen is dat dit de productie van melatonine (hormoon dat maakt dat we slaperig worden) onderdrukt.’ Susanne meldt dat wereldwijd één op de vier kinderen onder de vijf jaar een slaapprobleem heeft en vervolgt: ‘We hebben een druk sociaal leven en baby’s worden ook meer blootgesteld aan prikkels, al is het ene kindje daar gevoeliger voor dan andere. Ik zie in mijn praktijk veel sensitieve, alerte en ook temperamentvolle kinderen. Die hebben van nature al meer problemen om zich aan slapen over te geven.’

Waar help je ouders precies mee?

‘Ik help ouders met gedragsmatige slaapissues van hun kinderen. Het gaat echt om het leren van een vaardigheid, net als leren lopen. 50 Jaar geleden werden kinderen ook niet met deze slaapvaardigheid geboren. Vanaf 5 of 6 maanden zijn baby’s fysiek, mentaal en neurologisch klaar voor coaching. Dat is het moment dat ouders kunnen beginnen met het actief aanleren van deze vaardigheid. Als ouders tot die tijd hun kindje in slaap wiegen, aaien, voeden en in bed nemen omdat het anders huilt of krijst, dan gaan we dat patroon doorbreken.’ Susanne is geen voorstander van ‘cry it out’ of gecontroleerd laten huilen. Ze vindt het belangrijk dat kindjes in hun bedjes letterlijk en figuurlijk de ruimte krijgen om op eigen kracht te leren slapen, in het begin met de geruststellende aanwezigheid van ouders.

Zouden ouders niet meer slaapadviezen moeten krijgen?

‘Jazeker, ik krijg regelmatig te horen na een coaching of van mensen die mijn boek ‘Slaap!’ hebben gelezen: ‘Jeetje, dit zou je gewoon in het kraampakket cadeau moeten krijgen!’ In de gezondheidszorg is er goede begeleiding richting ouders over voeding en opgroeien, maar over het lastige stukje ‘slapen’, wordt weinig of geen educatie gegeven. Al zie ik wel verbetering de laatste jaren, ouders weten bijvoorbeeld al meer over bedtijden en wakkertijden.’

Waarin onderscheid jij je van het groeiende aantal slaapcoaches?

‘Er is inderdaad een toenemende vraag naar slaapcoaches. Het is belangrijk dat ouders geholpen worden. Ik weet uit eigen ervaring hoe het is om slaapgebrek te hebben. Ik gun het ouders dat ze hier wat aan kunnen doen. Eigenlijk is er met mijn start als slaapcoach een nieuwe beroepsgroep ontstaan. Twee jaar geleden hebben we met andere Gentle Sleep-coaches in Nederland een beroepsvereniging opgericht. Iedereen kan zich tegenwoordig slaapcoach noemen maar er is wel een verschil in opleidingsniveau van slaapcoaches. Er zijn ervaringsdeskundigen die trainingen geven en sommigen die een training van een paar dagen hebben gehad. Ik wilde de beste opleiding op dit vlak en heb 5 maanden online een programma gevolgd waarbij ook onderwerpen zoals slaapapneu, reflux etc. werden behandeld. Regulatie van de beroepsgroep is nodig, het is tenslotte zo’n kwetsbare doelgroep waarmee je werkt!’

Welke problemen tref je zoal aan in gezinnen?

Susanne coacht gezinnen met kinderen vanaf 5/6 maanden tot 6/7-jarige leeftijd. De hulp die ze aanbiedt varieert enorm. Susanne: ‘Dat zijn baby’s die niet in slaap kunnen komen, 4 tot 6 keer ’s nachts wakker worden of baby’s die problemen hebben om overdag in slaap te komen. Ik heb dreumesen die overdag prima slapen maar waarbij de nachten een drama zijn. Peuters die bedtijd op honderden manieren willen uitstellen: steeds uit bed komen, gillen, een slokje water willen, licht aandoen, ‘au au mijn teen’, nog een verhaaltje lezen, kortom, verzet op alle fronten. Veel variëteit maar er is een gemeenschappelijke deler: kinderen zijn in meer of mindere mate afhankelijk van hun ouders om te slapen.’

Hoe doorbreek je deze patronen?

Patronen die met coaching worden doorbroken zijn volgens Susanne: in slaap wiegen, in slaap voeden, in slaap aaien, handje vasthouden, in kinderwagen of draagzak wiegen, rondjes rijden met de auto, in bed liggen bij papa en mama, samen in een logeerbed liggen, tablets in ledikantjes, verhaaltjes laten luisteren, muziek afspelen, etc. Susanne: ‘Een moeilijk slapend kind kan ouders echt radeloos maken. Die krijgen klachten als rugpijn, hoofdpijn, duizelingen, in slaap vallen in de auto, paniekaanvallen, hartkloppingen, relatiecrisis, burn-out, tot het opzeggen van hun baan. Ik zie het allemaal langskomen. Het is een grote belasting voor de gezondheidszorg en daarom zou een vergoeding door een zorgverzekeraar op zijn plaats zijn. Vergeet ook de impact op broertjes en zusjes in het gezin niet met ouders die geen energie meer hebben en een kort lontje krijgen. ‘

Hoe ziet een coaching traject eruit?

‘Het traject dat ik met ouders inga duurt 2 tot 3 weken. Ik focus op slaapvaardigheid: het leren in slaap vallen zonder aanwezigheid van ouders. Maar ook leren doorslapen, hoe vliegen we bedtijd aan en de momenten dat kinderen ’s nachts wakker worden en het overdag slapen. Ik werk met een geleidelijke, liefdevolle aanpak, waarbij we het troosten stap voor stap afbouwen. We focussen op verbetering van de kwantiteit en kwaliteit van de slaap. Maar ook, hoe we een kind fysiek in staat stellen zo makkelijk mogelijk te slapen. Alles bij elkaar gaat het om een 360° benadering. Na afloop krijg ik van ouders te horen dat hun kinderen beter slapen, uitgerust zijn, maar ook beter eten, minder driftbuien hebben, beter kunnen luisteren en concentreren. Van oudere kinderen krijg ik de feedback dat ze meer in de klas durven te ondernemen. Deze reacties maken mijn dag helemaal goed!’

Werkt jouw coaching altijd?

‘Een enkele keer werkt coaching niet zoals was voorspeld. ‘Soms blijf ik tegen bepaalde dingen aanlopen zoals ouders die je adviezen niet helemaal opvolgen, of er spelen andere dingen in een gezin waar ik de vinger niet op kan leggen, zoals een depressie of een medische oorzaak. Daar kun je tegenaan coachen wat je wil, maar dan wordt het moeilijk.’

Lees ook:
Laatste nieuws van VeiligheidNL en richtlijnen
Interview met wetenschappers Monique L’Hoir en Floortje Kanits
Interview met babyconsulent Esther van Bloemen-Bartels