
Je baby slaapt wat af die eerste maanden! Dat betekent dat je veel aandacht moet besteden aan een zo’n veilig mogelijke slaapomgeving voor je baby. Daar hoort bij: het kiezen van een veilig matras, dekentje en lakentje, wieg, ledikant, slaapzak maar ook aanvullende tips voor het veilig te slapen leggen van je baby.
Hoe een wieg opmaken?
Uit recent onderzoek door VeiligheidNL blijkt dat de meeste mensen hun baby veilig te slapen leggen, maar er zijn wel verbeterpunten. Daar hoort ook het opmaken van een babybedje bij. Dat kan in het begin best nog wel een beetje onwennig zijn, maar de kraamzorg gaat je daarbij zeker helpen. Hieronder stap voor stap uitgelegd hoe je een babybedje goed en veilig kunt opmaken.Voor het veilig opmaken van een wiegje heb je het volgende nodig: een matras, een onderlakentje, zeiltje, molton onderlegger of flanellen luier, hydrofiel luier, een lakentje en een dekentje. Hieronder leggen we het stap voor stap aan je uit hoe je veilig een babybedje opmaakt:
1. leg de molton onderlegger over het hele matras.
2. daarna trek je een (hoes) onderlakentje strak over de molton.
3. om het matras te beschermen leg je een smal wiegzeiltje ter hoogte van baby’s billen, let op: er mag geen zeiltje liggen onder het hoofdje van je baby, dit gedeelte moet altijd luchtdoorlatend zijn voor het geval dat je baby met zijn gezichtje in het matras komt te liggen.
4. daarna leg je een molton onderlegger of flanellen luier over het zeiltje.
5. onder het hoofdje komt een hydrofielluier voor als je kindje spuugt, dan hoef je niet het hele bedje te verschonen.
6. leg een dekentje ongeveer 20 cm onder de bovenzijde van het lakentje en sla deze terug. Vouw de randen van het beddengoed onder het matras.
Kort opmaken babybed of matrozenbedje
Voor een veilige slaapomgeving maak je het bedje kort op. Bij een kort opgemaakt bedje raken de voetjes van je kindje bijna het voeteneinde. Het beddengoed reikt tot de schouders, zo ligt het hoofdje vrij. Zie de afbeelding hieronder. Op deze manier raakt je kindje niet makkelijk verstrikt in het beddengoed. En als je ervoor zorgt dat je kindje stevig is ingestopt is de kans groot dat je kindje beter en dieper slaapt. In warme maanden kun je rustig alleen het lakentje gebruiken zonder deken. In plaats van kort opmaken wordt ook wel van een matrozenbedje gesproken. Matrozen hadden vroeger niet zo veel slaapruimte, ze sliepen in een kort en smal bed, vandaar de naam matrozenbed.

Tips voor een veilig slaapklimaat
Om je kindje zo veilig en goed mogelijk te laten slapen zijn deze aanvullende tips van VeiligheidNL en de Jeugdgezondheidszorg heel belangrijk:
- Leg de baby altijd op de rug te slapen. Buikligging is nu eenmaal een belangrijke risicofactor voor wiegendood. Om afplatting van het schedeltje te voorkomen leg je het hoofdje afwisselend naar links of rechts. Is de baby oud genoeg en wakker laat hem of haar dan regelmatig onder toezicht op de buik liggen om te spelen, daarmee traint je kindje zijn nekspieren.
- Rook niet in bijzijn van je baby. Ook roken is een risicoverhogende factor voor wiegendood.
- Kleed je kindje niet te warm, een pyjamaatje met een slaapzak en een dekentje is voldoende. Je baby reguleert zijn warmte via zijn hoofdje, zet daarom na de eerste dagen geen mutsje meer op. Het controleren van je baby’s temperatuur doe je via de voetjes, niet via zijn hoofdje. Voelen deze lekker warm dan is het goed. Heeft je baby zweethaartjes? Dan heeft je kindje het duidelijk te warm!
- Gebruik geen dekbed totdat je kindje 2 jaar oud is. Je kunt wel een deken in een dekbedhoes stoppen, maar let erop dat je alles goed aan de zijkanten instopt. Te groot beddengoed sla je niet dubbel maar vouw je onder het matras door. Zo kan je kindje niet makkelijk draaien of zich onder dekens wurmen.
Meer aanbevelingen voor veilig slapen
- Leg je kind nooit vast in bed.
- Gebruik een goed aansluitende slaapzak, daarmee kan je kindje in de zomer zonder beddengoed slapen.
- Zorg voor een goed geventileerde slaapruimte, de ideale babykamertemperatuur ligt tussen de 16 en 18 graden.
- Gebruik geen slaapverwekkende geneesmiddelen.
- Zorg voor rust en regelmaat.
- Geef bij voorkeur borstvoeding en gebruik een fopspeen.
- Leg geen grote knuffels, kussens of andere voorwerpen in het babybed. Ook hoofdbeschermers worden afgeraden.
- Leg de baby niet bij jou in het ouderlijk bed te slapen. Gebruik liever een wiegje of cosleeper.
Beperk risico van wiegendood
Als je je goed aan deze richtlijnen houdt, dan is de kans op wiegendood heel klein. Als een ogenschijnlijk gezond kindje plotseling overlijdt door een onduidelijke oorzaak, meestal in zijn slaap in zijn eigen bedje, spreken we van wiegendood. Buikligging, warmtestuwing, belemmering van de ademhaling, onveilig bedmateriaal, roken en onveilig samen slapen zijn allemaal factoren die het risico op wiegendood kunnen verhogen. Er zijn ook factoren die het risico voor wiegendood verlagen zoals het geven van borstvoeding en het gebruik van een fopspeen omdat dit de ‘wekbaarheid’ van de baby verhoogt.
Wat is warmtestuwing
Als je baby het te warm krijgt, bijvoorbeeld door te dik beddengoed, te warme kleding, te hoge babykamertemperatuur, te veel zonnestralen op wieg, of ledikant of autostoel, bestaat de kans op warmtestuwing. Je kind kan zijn warmte dan niet goed kwijtraken, de lichaamstemperatuur stijgt en het hartje van je baby moet te hard pompen. Het gebruik van een dekbed tot twee jaar en een vachtje wordt daarom afgeraden, evenals een elektrische deken. Gebruik een kruik alleen om het bedje voor te verwarmen en haal deze weg als je de baby in zijn bedje legt.
Wat is rebreathing
Rebreathing is het verschijnsel als je kind zijn uitgeademde lucht weer inademt doordat hij met zijn gezicht te dicht op het materiaal van beddengoed, matras of knuffel ligt. Deze lucht bevat te veel CO2 en te weinig zuurstof waardoor je baby kan stikken. Daarom moet het beddengoed en de wanden van de wieg en ledikant altijd luchtdoorlatend zijn en mogen er geen kussens, hoofdbeschermers of grote knuffels in het bedje liggen. Je mag je baby ook nooit vastleggen in zijn bedje want dan kan hij zich vastdraaien en met het gezicht in het matras komen te liggen. Warmtestuwing en rebreathing verhogen de kans op wiegendood.
Illustratie: Kraamzorg Het Groene Kruis
Foto: Witlofforkids