alcohol zwangerschap

Een gezonde zwangerschap betekent dat je beter geen alcohol voor en tijdens de zwangerschap kunt gebruiken. Alcohol is een giftige stof die schadelijk is voor je voortplanting, hormoonbalans en de groei van je kindje. Ga je borstvoeding geven? Ook dan moet je even je glas wijn of bier laten staan.

Mag je nu wel of niet een glaasje drinken als je zwanger bent?

Wat mag je nu drinken tijdens de zwangerschap? Een glaasje, twee glaasjes of meer? Volgens deskundigen is geen enkele hoeveelheid veilig om te nuttigen. Alcohol bereikt je ongeboren baby via jouw bloed, placenta en navelstreng. De hoeveelheid alcohol die je baby krijgt is net zo groot als jij inneemt. Een voorbeeld: als je een glaasje wijn drinkt schommelt jouw alcoholpromillage rond de 0,3 promille. Dan krijgt jouw baby ook 0,3 promille alcohol in zijn of haar bloed. Merk je er niet zoveel als je een glaasje op hebt? Dat betekent niet dat dit veiliger is. Ook al merk je minder dan je vriendinnen: deze alcohol wordt net zo goed in het bloed van jou en je baby opgenomen.

Waarom geen alcohol drinken als je zwanger wilt worden

Alcohol heeft een negatief effect op de hormoonbalans en de eicellen in jouw lichaam. Hoe groot het effect van alcohol voor de bevruchting precies is, is moeilijk meetbaar. Maar het is bekend dat alcohol de hoeveelheid oestrogeen in je bloed verhoogt en dat heeft invloed op je menstruatiecyclus. Meerdere glazen alcohol per dag leidt tot menstruatiestoornissen en vruchtbaarheidsproblemen. Dus wil je graag zwanger worden: stop met drinken. Er is namelijk ook een kans dat je al drinkend, zwanger raakt.

Laat ook je partner minder drinken als jullie zwanger willen worden

Het is verstandig dat je partner ook stopt met drinken of het rustiger aandoet als jullie zwanger willen worden. Alcohol kan namelijk ook effect hebben op de zaadcellen van je partner. Mannen die veel drinken hebben een zwakkere kwaliteit zaad. Ook neemt het aantal afwijkende zaadcellen toe. Dit komt omdat alcohol de aanmaak van testosteron afremt. En minder testosteron leidt tot minder zaad. Dit geldt vooral voor zware drinkers. Misschien denk je, mijn partner drinkt niet zoveel. Bedenk dan dat ook een avond flink doorzakken niet goed is voor de kwaliteit van de zaadcellen en de kans om zwanger te raken negatief beïnvloedt! Nog een reden om te stoppen met drinken als jullie een kindje willen: overmatig alcoholgebruik kan leiden tot erectieproblemen.

Wat zijn de gevolgen van drinken tijdens de zwangerschap?

Het drinken tijdens de zwangerschap kan veel schade berokkenen. Denk aan een miskraam, een prematuur geboren baby of een baby met een te laag gewicht. Jouw ongeboren baby’s is nog in volle groei en het nuttigen van alcohol remt de groei van de organen van je baby. Alcohol drinken tijdens de zwangerschap kan ook schade aan de hersenen van je baby veroorzaken. Dit komt omdat baby’s de afbraak van alcohol anders verwerken dan volwassenen. Bij ongeboren baby’s werkt de lever nog niet goed en vindt de afbraak via de hersenen plaats.

FAS-syndroom

Als je als zwangere veel alcohol drinkt loop je de kans om een baby te krijgen met het FAS syndroom. Deze afkorting staat voor Foetal Alcohol Syndroom. Het is de ernstigste vorm van FASD dat staat voor Foetaal Alcohol Spectrum Disorder waaronder alle afwijkingen van baby’s vallen als hun moeder tijdens de zwangerschap heeft gedronken. Bij FAS wordt de baby geboren met een hersenbeschadiging, maar het is ook mogelijk dat er beschadigingen zijn aan het hart, ogen, handen en lever. Kindjes met FAS hebben een laag geboortegewicht en kunnen hun leven lang last houden van groeiproblemen. Afhankelijk van de ernst van de beschadigingen hebben FAS-baby’s minder grote hersenen, een lager IQ, krijgen ze communicatie- en leerproblemen en hebben ze last met het beheersen van hun emoties. FAS-kinderen lopen een grote kans op het krijgen van depressies en verslavingen en hebben veel begeleiding nodig.

Uiterlijke kenmerken FAS-kinderen

FAS-kinderen zijn ook te herkennen aan hun uiterlijk. Ze hebben een kleine schedel, smalle oogspleetjes, een wat platter middendeel van het gezicht, een wipneus, dunne bovenlip en smalle kin. De oren zijn vaak wat langer, de neusbrug is laag en het neusgootje is afgeplat.

Ik heb per ongeluk toch wat gedronken tijdens de zwangerschap

Als je, per ongeluk, toch een keer iets gedronken hoeft dat niet te betekenen dat je baby een groeistoornis heeft opgelopen. Bespreek het wel met je verloskundige. Het risico op een FAS-kind speelt meestal als je stevig drinkt. Of de door jou ingenomen hoeveelheid alcohol schadelijk voor je baby is hangt af van verschillende factoren, zoals de hoeveelheid alcohol die je hebt gedronken, hoe lang je al drinkt en hoe ver je baby zich heeft ontwikkeld.

Alcohol en borstvoeding geven

Als je baby is geboren en je wilt borstvoeding geven, laat dan je cocktail nog maar even staan. Want alcohol komt in al het vocht van je lichaam terecht, dus ook in de borstvoeding. Besef dat het wel 3 uur duurt voordat de alcohol van een glas drank uit je lichaam is verdwenen. Het gebruik van alcohol tijdens de borstvoedingsperiode is om meer redenen af te raden: het zorgt ervoor dat de borstvoeding niet goed op gang komt, je baby drinkt minder goed en dat kan weer gevolgen hebben voor het slaappatroon van je kindje.

Onderzoek naar alcohol en zwangerschap

Een recente studie naar alcoholgebruik en zwangerschap is die van Dr. Sylvia Roozen met haar PhD thesis: Foetaal Alcohol Syndroom. De meeste vrouwen weten wel dat alcohol schadelijk is voor hun ongeboren kind, maar nog steeds drinkt 5 tot 10 procent wel eens tijdens de zwangerschap. Roozen en haar team onderzochten hoe groot het maatschappelijke probleem is, waardoor het wordt veroorzaakt, welk label vrouwen die alcohol drinken krijgen opgeplakt en hoe mensen met FASD kunnen worden geholpen.

Wanneer stoppen met drinken als je zwanger wilt worden?

Juist de eerste weken van de zwangerschap zijn belangrijk volgens Roozen. Alcohol bereikt het kind via de navelstreng maar daarvoor al via de dooierzak. Voor een goede start zou je eigenlijk vier maanden voor de conceptie al geen alcohol meer moeten drinken, meldt Roozen. Volgens haar zouden we vrouwen minder belerend moeten toespreken maar helpen met wat ze wel kunnen doen. Zoals ‘nee’ leren zeggen in sociaal lastige situaties. Als je als vrouw een verslaving hebt of gewend bent te drinken kan het heel moeilijk zijn te stoppen met drinken zodra je zwanger bent. Daarom is er een multidisciplinair onderzoeksteam opgezet om te onderzoeken hoe we dit ernstige probleem kunnen voorkomen.

Tips om niet te drinken als je zwanger bent

Vind je het moeilijk om niet meer te drinken voor of tijdens je zwangerschap? Probeer er dan over te praten met anderen, je partner of vrienden en vraag ze jou te helpen. Het kan al helpen als je geen alcohol in huis te hebt en dat je partner en vriendinnen niet drinken in jouw bijzijn. Het vervangen van een glas alcohol door een andere traktatie of een alcoholvrij drankje kan ook helpen. Bespreek je probleem in ieder geval met je verloskundige of huisarts. Zij helpen je graag op weg met tips en adviezen.

Meer lezen over zwanger en roken
Meer lezen over zwanger en voeding